AstroShow 2024
XIII Międzynarodowy Otwarty Zlot Miłośników Astronomii - AstroShow 2024 przeszedł do historii.
Tym razem impreza odbyła się w dniach 23-25 sieprnia 2024, w przepięknej części Polski na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej w Hotelu Ostaniec.
Podczas całego zlotu astronomicznego pogoda, jakby zamówiona przez uczestników, dopisała idealnie. Bezchmurne niebo i promienie słońca towarzyszyły nam przez cały czas, zapewniając doskonałe warunki do obserwacji.
Dzień pierwszy - piątek
Serdecznie witamy uczestników w naszej recepcji zlotowej, która była otwarta już od godziny 15:00. Uczestnicy odebrali przygotowane dla nich pakiety startowe, mieli chwilę na odpoczynek, a następnie...
O godzinie 17:00 prezes firmy Delta Optical Honorata Matosek, przywitała zaproszonych gości oraz wszystkich uczestników, uroczyście otwierając XIII Zlot Astroshow 2024. Koordynator zlotu Justyna Kłossowska, przekazała wszelkie niezbędne informacje dotyczące dalszego przebiegu wydarzenia.
Do "prezentacji nowości" szykował się Marcin Jaworski, jednak uwagę wszystkich przykuł intrygujący obiekt – przykryty materiałem i przewiązany wstążką z napisem "PREMIERA". Pani Honorata uroczyście przecięła wstęgę, a długo oczekiwana premiera stała się faktem. Firma Sky-Watcher, największa na rynku astronomicznym, zaprezentowała nowości - astrograf Sky-Watcher HAC125 i hybrydowe montaże harmoniczne Sky-Watcher Wave 100i oraz 150i, które wzbudziły spore zainteresowanie wśród uczestników zlotu.
Marcin Jaworski zaprezentował najnowsze produkty z oferty firmy, w tym premierowe montaże harmoniczne Sky-Watcher Wave 100i i 150i. W ramach wykładu omówił również inne nowości, takie jak montaże Sky-Watcher Pronto, teleskopy ZWO FF65 i FF80 APO Quadruplet, filtry Optolong, akcesoria Celestrona, a także produkty marki PrimaLuceLab. Wśród nowinek znalazły się także teleskopy Sky-Watcher SolarQuest, StarSense Explorer oraz lornetki SkyMaster Pro ED.
Prezentację na temat całkowitego zaćmienia Słońca poprowadził Robert Szaj, były dyrektor TVP Nauka, który uczestniczył w wyprawie do USA na obserwację tego zjawiska w kwietniu 2024 roku. Podczas prezentacji Robert Szaj pokazał uczestnikom, jak przebiegała bezpośrednia transmisja z zaćmienia Słońca w stanie Teksas, dzieląc się wrażeniami i doświadczeniami z tego wyjątkowego wydarzenia.
Gościem specjalnym zlotu był prof. zw. dr hab. Wojciech Stankowski, który wygłosił niezwykle interesujący wykład na temat "Zmiany klimatyczne: uwarunkowania astronomiczne i geologiczne". Profesor przedstawił naturalne czynniki wpływające na zmiany klimatu, takie jak procesy astronomiczne i geologiczneo oraz omówił cykliczność zmian termicznych Ziemi na przestrzeni milionów lat. Zwrócił uwagę na historyczne wahania koncentracji gazów cieplarnianych, w tym metanu i dwutlenku węgla oraz na rolę czynników naturalnych w kształtowaniu obecnego klimatu. Poruszył również temat dyskusji naukowej między różnymi organizacjami badawczymi, takimi jak IPCC i NIPCC, dotyczącej wpływu działalności człowieka na zmiany klimatyczne. Wykład dostarczył uczestnikom cennych informacji na temat ewolucji klimatu w kontekście, zarówno naturalnych procesów, jak i antropogenicznych czynników.
Po zakończeniu wystapień przyszedł czas na uroczystą kolację
O godzinie 21:30 wszyscy uczestnicy zlotu spotkali się na placu obserwacyjnym. Doświadczeni astronomowie, Marcin Cikała i Krzysztof Gałka, rozpoczęli pokaz, wprowadzając nas w wędrówkę po nocnym niebie. Z pomocą wskaźnika laserowego prezentowali różne gwiazdozbiory, omawiając ich pochodzenie i najciekawsze fakty. Opowiadali również historie z mitologii, które przybliżyły uczestnikom tajemnice gwiazdozbiorów. Atmosfera była wyjątkowa, a każdy skierowany w niebo obserwator odkrył coś nowego i inspirującego.
Podczas zlotu mieliśmy okazję przeżyć niezwykłą noc obserwacji nieba, zaczynając od podziwiania Trójkąta Letniego, którego wierzchołki wyznaczały Wega, Deneb i Altair. Wega, najjaśniejsza gwiazda Gwiazdozbioru Lutni, przyciągała uwagę swoim blaskiem, a Deneb w Łabędziu oraz Altair w Orle dopełniały ten spektakl. Jednym z głównych punktów była obserwacja Saturna, który majestatycznie wędrował nad południowym horyzontem, ukazując swoje słynne pierścienie. Towarzyszył nam Księżyc w trzeciej kwadrze, którego mniej znaną stronę mogliśmy podziwiać w pełnej krasie. Obserwowaliśmy również liczne obiekty głębokiego nieba. Skupiliśmy się na galaktykach, w tym na Galaktyce Wir (M51) i Galaktyce Andromedy (M31). Szczególnie zachwyciły nas Galaktyka Bodego (M81) i Galaktyka Cygaro (M82), które oferowały widok dwóch zupełnie różnych struktur galaktycznych obok siebie. W dalszej części wieczoru teleskopy skierowaliśmy na gromady gwiazd. Gromady kuliste, takie jak M13 i M92 w Herkulesie, a także M2 i M15, prezentowały się imponująco. Kolejne obiekty, takie jak Mgławica Pierścień (M57) w Lutni i Mgławica Hantle (M27) w Lisku, przypomniały nam o pięknie mgławic planetarnych. Oglądaliśmy także otwartą gromadę gwiazd Dzika Kaczka (M11) i efektowny asteryzm Wieszak w Gwiazdozbiorze Liska. Szczególną uwagę przykuły również wodorowe mgławice w Gwiazdozbiorze Łabędzia jak Cirrus Łabędzia – pozostałość wybuchu supernowej sprzed 10 tysięcy lat. Wraz z upływem czasu skupiliśmy się na obiektach mniej znanych jak Mgławica Ślimak (NGC7293) w Wodniku oraz Mgławica Kocie Oko (NGC6543), które były prawdziwymi perłami nocnego nieba.
Widząc entuzjazm dzieci, które z zaciekawieniem obserwowały pierścienie Saturna i tarczę Księżyca, pani Honorata ogłosiła konkurs zatytułowany "Jakie gwiazdozbiory widzieliście podczas dzisiejszego pokazu?". Zadaniem było narysowanie jednego z gwiazdozbiorów, które widzieli podczas obserwacji i dostarczenie pracy w formie papierowej. To wspaniała okazja, by młodzi miłośnicy astronomii mogli wykazać się swoją wiedzą i kreatywnością!
Wieczorem grupa zaawansowana pod czujnym okiem Macieja Kapkowskiego zgłębiała tajniki astrofotografii.
Dzień drugi – sobota
Jak co roku, "ranne ptaszki" miały okazję uczestniczyć w wędrówce na wschód Słońca pod opieką pani Honoraty. O godzinie 4:50 ruszyliśmy w drogę, która była wymagająca, ponieważ prowadziła pod górę. Wschód Słońca obserwowaliśmy z Góry Zborów, na wysokości 467 m. Trud wędrówki został nagrodzony niesamowitym widokiem, który nie zdarza się codziennie. Po takim wyjątkowym przeżyciu i świeżym powietrzu, śniadanie smakowało lepiej niż kiedykolwiek wcześniej!
Pamiątkowe zdjęcie wykonaliśmy punktualnie o godzinie 10:00, a zaraz po tym wszyscy uczestnicy ruszyli prosto do rozstawionych teleskopów słonecznych.
Rozpoczęły się obserwacje Słońca przy użyciu specjalnie przygotowanych teleskopów. Głównym punktem był największy teleskop słoneczny w Polsce, Lunt 150 mm, który w paśmie H-alpha pokazywał szczegółowe obrazy protuberancji. Kolejnym teleskopem był Sky-Watcher ED150 mm z klinem Herschela i filtrem Solar Continuum, zapewniający niesamowicie ostre obrazy plam słonecznych i granulacji. Użyliśmy również teleskopu Sky-Watcher SolarQuest 80/400, który dzięki montażowi z wbudowaną kamerą automatycznie odnajduje Słońce i śledzi je przez cały dzień.
Na placu obserwacyjnym rozstawiono liczne lunety obserwacyjne, które przyciągnęły wielu uczestników zlotu. Dodatkowo, na jednym ze stołów przygotowaliśmy imponującą kolekcję lornetek do obserwacji przyrody, które cieszyły się dużym zainteresowaniem. Stół aż uginał się pod ciężarem sprzętu, co dawało uczestnikom możliwość skorzystania z szerokiego wachlarza urządzeń do podziwiania zarówno nieba, jak i otaczającej natury. Jedną z dużych lunet obserwacyjnych Marcin Górko wykorzystał do nauki uczestników w wyszukiwaniu planet za dnia. Dzięki temu mieliśmy wyjątkową okazję podziwiać planetę Jowisz w środku dnia, co okazało się niezwykle interesującym doświadczeniem.
Punkt informacyjny AstroInfo działał 24 godziny na dobę, a Janusz Willand służył swoją wiedzą, odpowiadając na wszelkie pytania dotyczące astronomii i astrofotografii. Uczestnicy mogli skorzystać z jego doświadczenia o każdej porze, co zapewniało nieustanne wsparcie zarówno dla początkujących, jak i zaawansowanych miłośników obserwacji nieba.
Ci, którzy byli spragnieni dalszych obserwacji Słońca, zostali przy teleskopach, podczas gdy trzy grupy początkujących rozpoczęły cykl teoretycznych i praktycznych wykładów. Pod okiem doświadczonych astronomów poznawali podstawy obsługi teleskopu, w tym jego budowy, przygotowania do obserwacji, wyważania i odpowiedniego ustawiania. Te zajęcia praktyczne były idealną okazją, by opanować techniki, które są kluczowe do samodzielnego prowadzenia obserwacji nieba.
W tym czasie grupa zaawansowana na zebranym przez Pana Macieja Kapkowskiego materiale uczyła się obróbki zdjęć astrofotograficznych w programach graficznych.
Nasi najmłodsi uczestnicy, po zakończonych obserwacjach Słońca, wyruszyli na kolejną przygodę w ramach Klubu Młodego Przyrodnika. Tym razem udali się na poszukiwanie interesujących okazów, które mogli później zbadać pod mikroskopem. To dla nich doskonała okazja do odkrywania świata przyrody z bliska i nauki poprzez zabawę, rozwijając swoją ciekawość i pasję do nauki.
Nastepnie dzieci z Klubu Młodego Przyrodnika wzięły udział w warsztatach prowadzonych przez Piotra Duczmala. W ramach tych zajęć, zatytułowanych „Uchwycić uciekający czas”, młodzi uczestnicy poznali tajniki budowy zegara słonecznego. Były to fascynujące warsztaty, dzięki którym dzieci miały wyjątkową okazję do nauki poprzez praktyczne działanie i obserwację, a także rozwijając ich zainteresowania związane z naturą i astronomią.
Po obiedzie nasi młodzi klubowicze zajęli się analizą zebranych wcześniej próbek. Korzystając z mikroskopów stereoskopowych i biologicznych, mieli okazję dokładnie przyjrzeć się swoim okazom. To była wspaniała okazja do nauki i praktycznego zastosowania mikroskopów.
Po południu do naszych zlotowiczów dołączyli uczestnicy Dnia Otwartego, dla których Pan Piotr Duczmal wygłosił prelekcję pt. "Patrzmy w niebo i odkrywajmy tajemnice kosmosu!". Podczas spotkania omówiono wiele fascynujących zagadnień dotyczących Kosmosu, takich jak obserwacje astronomiczne, zorza polarna, spadające gwiazdy i meteoryty. Pan Duczmal wyjaśnił również podstawy mechaniki nieba oraz zasady wynikające z praw Keplera. Uczestnicy zdobyli praktyczne informacje o teleskopach i sprzęcie astronomicznym, co miało być inspiracją do dalszego pogłębiania wiedzy o wszechświecie.
Kończymy zajęcia i czekamy na najważniejszy punkt programu – prezentacje naszych młodych prelegentów. Aż 8 dzieci przygotowało wystąpienia na temat "Zaćmienie Słońca", każdy z nich przedstawiony w inny, oryginalny sposób. Dla tych młodych odkrywców otwieramy OKNO NA ŚWIAT, dając im możliwość jednoczesnej zabawy i nauki, a także zgłębiania tajemnic zarówno mikro-, jak i makroświata
Po zakończonych prelekcjach, Prezes Honorata Matosek powitała przybyłych gości z fabryki Sky-Watcher – największego producenta teleskopów i akcesoriów astronomicznych. Wśród nich znaleźli się CEO firmy Sky-Watcher, Micheal Sun oraz główny inżynier, którzy przybyli na zlot na specjalne zaproszenie. Obecność tak znakomitych gości była dla uczestników zlotu dużym wyróżnieniem.
Po uroczystej kolacji grillowej o 21:30 ponownie zebraliśmy się na placu obserwacyjnym, gdzie czekały już rozstawione teleskopy. Rozgwieżdżone niebo oferowało nam całą gamę fascynujących obiektów. Tej nocy niebo było wyjątkowo stabilne, co sprawiło, że obrazy były niesamowicie ostre i szczegółowe. Szczególną atrakcją był Saturn, którego majestatyczne pierścienie zachwycały każdego, kto zbliżył się do teleskopu. Obiekty głębokiego nieba były pokazywane na różne sposoby – od stanowiska z lornetkami, które oferowały szerokie pole widzenia, po bardziej zaawansowane teleskopy, takie jak refraktor Sky-Watcher 150 mm ze szkłami ED i ogromne teleskopy Newtona 12 i 16 cali, które rozbijały gromady kuliste na szczegóły. Tej nocy mieliśmy przyjemność obserwować takie obiekty jak Gromada M11, M71 w Strzale, Gromadę kulistą M15 w Pegazie, Galaktykę Andromedy oraz wspaniałą otwartą gromadę M39 w Łabędziu. Szczególnie spektakularny był kompleks mgławic Veila. Podwójna gromada w Perseuszu była wspaniale widoczna zarówno w lornetkach, jak i dużych teleskopach. Galaktyki Bodego (M81) i Cygaro (M82) były doskonale widoczne w 16-calowym teleskopie Newtona, a Galaktyka Wir (M51) w Wielkim Wozie prezentowała się niezwykle imponująco. Nie zabrakło również obserwacji mgławic planetarnych, takich jak M27 (Mgławica Hantle), M57 (Mgławica Pierścień), Mgławica Mrugająca oraz Mgławica Kocie Oko. Na koniec udało nam się dostrzec odległego Neptuna, który nawet przy 300-krotnym powiększeniu był jedynie drobną tarczką, co było fascynującym doświadczeniem. To były wspaniałe dwie noce pełne astronomicznych wrażeń, a w ostatnią z nich, dzięki wyjątkowemu seeingowi, obrazy Księżyca i planet były niezwykle wyraźne i szczegółowe.
Dzień trzeci – niedziela
Dzień trzeci to czas na zgłoszenie prac do konkursów, zwrot wypożyczonego sprzętu i oficjalne zakończenie zlotu.
Na naszym polu obserwacji dziennych można było znów podziwiać Słońce w pełnej krasie.
O godzinie 11:00 nastąpiło oficjalne podsumowanie i zakończenie XIII AstroShow 2024. Prezes firmy, Pani Honorata Matosek, podziękowała wszystkim gościom i uczestnikom za udział w tegorocznym wydarzeniu, podkreślając wspaniałą atmosferę zlotu oraz wysoką frekwencję na prelekcjach i warsztatach. Wyraziła wdzięczność za zaangażowanie i udział w tej wyjątkowej imprezie, która po raz kolejny zgromadziła miłośników astronomii, stwarzając przestrzeń do nauki, wymiany doświadczeń i wspólnych obserwacji nieba.
Następnie odbyło się rozstrzygnięcie zlotowych konkursów.
W konkursie „Niebo Astroshow 2024” zostały nagrodzone następujące osoby:
1 miejsce – Katarzyna Burzymowska - otrzymała Teleskop Sky-Wacher Dobson 6”
2 miejsce – Tomek Miksa – otrzymał lornetkę Delta Optical Starlight 12x60
3 miejsce – Joanna Roztoczyńska - otrzymała Puzzle 3D Drewniane Mechaniczne Tellurium Ugears
W konkursie „Zostań fotoreporterem Astroshow 2024” zostali nagrodzeni:
1 miejsce – Robert Burzymowski – otrzymał lornetkę Delta optical Silver 7x50
2 miejsce – Bartosz Lesiak – otrzymał Mikroskop Delta Optical Biolight 300
3 miejsce – Dorota Łaguna – otrzymała Puzzle 3D Model drewniany „Globus”
W konkursie rysunkowym „Gwiazdozbiory” kierowanym do najmłodszych uczestników:
1 miejsce – Janek Szymański
2 miejsce – Marianna Tworek
3 miejsce – Julka Lesiak
W konkursie „Mikroskopowi asrtyści” polegającym na odwzorowaniu obrazu spod mikroskopu:
1 miejsce – Mikhail Sidarenka - otrzymał Mikroskop Delta Optical Smart 5 MP
2 miejsce – Wojtek Roztoczyński - otrzymał lornetkę Delta Optical Voyager S 10x25
3 miejsce – Kajetan Kowalski - otrzymał Mapę nieba widocznego w Polsce
Wszystkim nagrodzonym gratulujemy i życzymy sukcesów w rozwijaniu swoich pasji.
Jeszcze raz dziękujemy wszystkim za udział w naszym zlocie, było nam niezmiernie miło Was gościć.
Do zobaczenia za rok!
Zespół Delta Optical
Honorowy patronat nad wydarzeniem objął Wójt Gminy Kroczyce Pan Stefan Pantak.
Patronat medialny nad wydarzeniem objęli: najstarsze polskie czasopismo astronomiczne Urania – Postępy Astronomii, którego dyrektorem jest Maciej Mikołajewski, oraz Fundacja Nicolaus Copernicus kierowana przez Roberta Szaja.